Đề 03 ĐH -Nơi Dựa-

Trường THPT Võ Thị Sáu                                                            Đề 3-STT06-Lê Công Bình

Kì Thi Thử THPT Quốc Gia Năm 2015

NƠI DỰA 
Người đàn bà nào dắt đứa nhỏ đi trên đường kia? 
Khuôn mặt trẻ đẹp chìm vào những miền xa nào… 
Đứa bé đang lẫm chẫm muốn chạy lên, hai chân nó cứ ném về phía trước, bàn tay hoa hoa một điệu múa kì lạ. 
Và cái miệng nhỏ líu lo không thành lời, hát một bài hát chưa từng có. 
Ai biết đâu, đứa bé bước còn chưa vững lại chính là nơi dựa cho người đàn bà kia sống. 
Người chiến sĩ nào đỡ bà cụ trên đường kia? 
Đôi mắt anh có cái ánh riêng của đôi mắt đã nhiều lần nhìn vào cái chết. 
Bà cụ lưng còng tựa trên cánh tay anh, bước từng bước run rẩy. 
Trên khuôn mặt già nua, không biết bao nhiêu nếp nhăn đan vào nhau, mỗi nếp nhăn chứa đựng bao nỗi cực nhọc gắng gỏi một đời. 
Ai biết đâu, bà cụ bước không còn vững lại chính là nơi dựa cho người chiến sĩ kia đi qua những thử thách.

                                                      (Nguyễn Đình Thi, Tia nắng, NXB Văn học, Hà Nội, 1983)

Câu 1.1: Xác định phong cách chức năng ngôn ngữ của văn bản trên.

Câu 1.2: Hãy chỉ ra nghịch lí trong hai câu in đậm của văn bản.

Câu 1.3:Qua văn bản trên, anh/ chị hiểu thế nào là nơi dựa của mỗi con người trong cuộc đời?

Câu 1.4: Xác định các dạng của phép điệp trong văn bản trên và nêu hiệu quả nghệ thuật của chúng.

Bài làm

Câu 1.1: Phong cách chức năng  ngôn ngữ của văn bản:

            -Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật:

                     +Tính cá thể hóa: Dùng :”khuôn mặt trẻ đẹp”, “hai chân nó cứ ném về phía trước”, “ bàn tay hoa hoa một điệu múa kì lạ”, “cái miệng líu lo không thành lời” để tả về “đứa nhỏ” trong văn bản. Và “lưng còng”, “bước từng bước run rẩy”, “khuôn mặt già nua”, “nếp nhăn đan vào nhau” để nói về “bà cụ” trong văn bản.

                        +Tính hình tượng: dùng hình ảnh “đứa nhỏ” và “bà cụ” để thể hiện sinh động và tinh tế “nơi dựa” mà tác giả muốn gửi cho người đọc thông qua đoạn văn.

Câu 1.2: Nghịch lí trong hai câu in đậm của văn bản: Thông thường người yếu đuối tìm nơi dựa ở người vững mạnh. Ở đây ngược lại. Người mẹ trẻ khỏe dựa vào đứa con mới biết đi chập chững. Anh bộ đội dạn dày chiến trận dựa vào cụ già bước từng bước run rẩy trên đường.

Câu 1.3: Nơi dựa của mỗi người trong cuộc đời mà bài thơ đề cập đến là nơi dựa tinh thần, nơi con người tìm thấy niềm vui, ý nghĩa sống, …

Câu 1.4: Các dạng của phép điệp trong văn bản: điệp từ (đứa bé, bà cụ, …), điệp ngữ (ai biết đâu, lại chính là nơi dựa, …), điệp cấu trúc (câu mở đầu của 2 đoạn có cấu trúc giống nhau, câu kết của 2 đoạn cũng vậy), điệp kết cấu giữa hai đoạn.

Hiệu quả nghệ thuật: tạo sự cân xứng, nhịp nhàng, hài hòa giữa hai đoạn thơ, góp phần khẳng định nơi dựa của mỗi người trong cuộc sống chính là nơi ta tìm thấy niềm vui và hạnh phúc.